Kripto dünyasında en çok duyulan terimlerden birisi olan FUD, kriptolarla ilk defa ilgilenenlerin sıkça duyduğu ama tam olarak ne olduğunu bilemediği terimlerden biridir. Bu nedenle de FUD nedir, FUD ne demek gibi sorular FUD terimi ile ilgili en sık sorulan sorulardan biridir.
Bu içeriğimizde FUD nedir başta olmak üzere FUD terimi ile ilgili en çok merak edilen konuları aydınlatmaya çalışacağız.
FUD Nedir?
FUD; kripto dünyasında yayılarak korku, endişe ve kararsızlık yaratan olaylara verilen isimdir.
İngilizce Fear, Uncertainty ve Doubt kelimelerinin kısaltması olan FUD, kripto dünyasında sıkça rastlanan bir terimdir ve dolayısıyla herkes anlamını merak etmektedir. FUD terimini oluşturan İngilizce kelimelerin Türkçe anlamları şu şekildedir:
- Fear: Korku
- Uncertainty: Kararsızlık
- Doubt: Endişe
Bu çevirilerden de anlaşılacağı üzere FUD; kripto dünyasında bir durum karşısında yaşanılan korku, kararsızlık ve endişe gibi durumlar için kullanılan bir terimdir.
FUD terimi aslında tıpkı FOMO gibi sadece kripto dünyasında değil hemen her alanda kullanılan bir terim olmasına karşın kripto dünyasında daha sık kullanılması ve herkesin duymasıyla birlikte popüler bir terim olmayı başarmıştır.
FUD Ne İşe Yarar?
FUD tamamen asılsız söylenti ve haber yaymak isteyen ya da piyasalarda korku yaratmak için kişi ve kurumlar tarafından kullanılan bir tekniktir.
Bazı zamanlarda bir kripto para ya da borsaya yönelik bir hareket tasarlanıyorsa ya da yatırımcılara ters yönde bir hareket yapılmak isteniyorsa yatırımcıların en çok zaman geçirdiği mecralarda asılsız söylentiler yayılmaya başlar.
Bu söylentiler kimi zaman bir haber kimi zaman da bir duyum olabilmektedir. Bilinçsiz yatırımcılar ve FUD‘un ne olduğunu bilmeyen yatırımcılar bu haberler, söylentiler ve duyumlar karşısında panikler ve tam da FUD yapan kişi ya da kurumların istediği hareketi gerçekleştirir.
FUD tam olarak bu noktada işe yarar ve FUD psikolojisi oluşturmak isteyen kişi ya da kurumlara avantaj sağlar.
FUD Nasıl Yapılır?
Eğer kripto sektörü ile ilgili sosyal medyada ya da internet mecralarında sıkça zaman geçirdiyseniz birçok kez FUD girişimlerine maruz kalmış ve farkına varamamış olabilirsiniz. Peki bir FUD girişimi nasıl gerçekleşir ya da gerçekleştirilir hiç merak ettiniz mi?
Hemen bir örnek verelim; diyelim ki bir kripto varlığa ciddi miktarda sahipsiniz ve bu varlıktan ciddi bir kâr elde etmek istiyorsunuz. Ayrıca ciddi bir kitleye de hitap eden bir sosyal medya kanalınız ya da internet siteniz var.
Elinizde bu iki imkân var ise sahip olduğunuz kripto varlık için insanlarda FUD etkisi oluşturacak bir haber ya da duyum yayarsınız. Yapılacak olan FUD çalışması ilgili kripto varlığın ciddi bir yükseliş göstereceğine dair bir haber olur ve bunu gören kişiler hemen o kripto varlığa yatırım yaparak satın almaya başlarlar.
İnsanlar bu kripto varlığı satın almaya başlayınca haliyle kripto varlığın fiyatı da yükselişe geçer. Yani başka bir tabirle FUD‘u yayan kişinin elindeki varlık değeri artmaya başlar. Bu yükseliş belli bir noktaya gelince FUD‘u yayan kişi elindeki miktarı satar ve kâra geçer. İşte burada bir FUD başarısı elde edilir ve olan FUD‘a maruz kalan yatırımcılara olur.
FUD Nasıl Anlaşılır ve Nasıl Korunulur?
Eğer bir FUD çalışmasına maruz kalırsanız bu durumun bir FUD etkisi olduğunu hemen anlayamayabilirsiniz. Çünkü aklınıza hemen gelecek olan şey FUD olduğu değil yatırımlarınızın riske girdiği ya da bir yatırım fırsatının kaçtığı olacaktır. Zaten FUD çalışmalarının etkili olma sebebi de budur.
Eğer FUD etkisi ve psikolojisi altına girmek istemiyorsanız ancak ne yapmanız gerektiğini bilmiyorsanız dikkat etmeniz gereken şeylerden bazıları şunlardır:
- Yalnızca güvenilir ve şeffaf haber sitelerini, sosyal medya hesaplarını ve internet mecralarını takip edin. Her kitlesi olan mecra güvenilirdir diye bir kural yok.
- Okuduğunuz her haber ya da gördüğünüz her duyum %100 doğrudur değildir. Bu nedenle de bir haber ya da duyumla karşılaşırsanız mutlaka başka kaynaklardan da araştırın.
- Temel analiz ya da teknik analiz yapmayı bilmiyorsanız mutlaka analiz paylaşımı yapan siteleri ya da mecraları takip edeceksinizdir. Aynı şekilde yapılan her analize güvenmeyin ve sorgulayın.
- Çok büyük kitlesi olan sosyal medya hesapları her ne kadar güvenilir bir profil çizseler de paranın yüzü sıcaktır ve bazen kendilerine yapılan güzel bir teklifi reddedemeyerek kendileri de farkında olmadan bir FUD çalışması için aracı olabilirler. Bu nedenle de dikkatli olmakta fayda var.
- Unutmayın ki FUD çalışması birçok şekilde olabilir. Bir kripto varlığın fiyatını yükseltmek ya da düşürmek için olabileceği gibi aynı zamanda bir kripto borsada hacim yükseltmek ya da düşürmek için de olabilir.
- Her yükseliş ya da düşüş haberine aldanmayın. Mutlaka görmüşsünüzdür ki PUMP ve DUMP grupları kripto dünyasında bir hayli fazladır. Midyat’a pirince giderken evdeki bulgurdan olmamak için bu durumlardan ve gruplardan uzak durun.
Yukarıdaki dikkat edilmesi gereken hususlar genellikle hayat kurtaran tavsiyelerdendir ancak söz konusu dolandırıcılık, sahtekarlık vs. olunca yöntemler sürekli çoğaltılabilir. Bu nedenle de biraz olsun mantığınıza yatmayan her durumda tedbiri elden bırakmamanızı öneririz.
